عوامل کودک آزاری در خانواده - وبلاگ وکیل من

به گزارش وبلاگ وکیل من، محققان در پژوهشی درباره عوامل کودک آزاری در خانواده، شاخص های کودک آزاری شامل فقر، خانواده ناپایدار و تک والد، اعتیاد، عدم آموزش مراقبت از خود و عقب ماندگی ذهنی و معلولیت را معین کردند.

به گزارش وبلاگ وکیل من، از نظر سازمان بهداشت جهانی، آسیب یا تهدید جسم و روان یا سعادت و رفاه و بهزیستی کودک توسط والدین یا افرادی که نسبت به او مسئولیت دارند و بهره کشی از افراد زیر 18 سال کودک آزاری محسوب می گردد. قرار دریافت در یک محیط خانوادگی توام با استرس یا در معرض خطر آزار و اذیت بودن می تواند مانع رشد جسمی و فکری کودک گردد. محققان در پژوهشی عوامل موثر بر کودک آزاری در محیط خانواده را آنالیز نموده اند.

در این پژوهش که توسط عصمت هاشمی و هاجر آذری از دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس و ماه نسا کریمی طالقانی از گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز اجرا شده است، آمده: در این پژوهش کیفی از روش کتابخانه ای و توصیفی در آنالیز علل کودک آزاری استفاده شد. همچنین روش تحقیقی کیفی با تحلیل عمیق مصاحبه از متخصصان و مددکاران بهزیستی انجام شد و مواردی با مشاهده مستقیم و تهیه توضیح حال از بزه دیدگان بود.

بر اساس آنچه در این مقاله آمده است، نقطه آغازین تحقیق، طرح این پرسش است که در چه خانوارهایی کودک آزاری بیشتر است؟ پس از طرح این پرسش از دو روانشناس مشاور مدرسه و سه مددکار بهزیستی خواسته شد توضیح حال بچه ها آزاردیده را نوشته و تحلیل خود را از علت بزه دیدگی بازگو نمایند. مجموع 12 توضیح حال از بزه دیدگان تهیه و اطلاعات آن ها دسته بندی شد. همچنین ویژگی های جامعه شناختی بزه دیدگان نیز در هر یک از نمونه ها ارزیابی و توصیف شد.

محققان می گویند: شاخص های کودک آزاری در این تحقیق شامل فقر، خانواده ناپایدار و تک والد، اعتیاد، عدم آموزش مراقبت از خود و عقب ماندگی ذهنی و معلولیت بودند.

فقر: در تحقیق حاضر، در پنج مورد، فقر مالی براساس توضیح حال و مشاهده کارشناسان گزارش شده است که با توجه به شرایط سکونت بزه دیدگان در محله فقیر نشین و جرم خیز ثابت می گردد. مانند دختر 5 ساله ای که پدر معتاد و نامادری قصد فروش کودک را داشتند یا نمونه دیگری که دختر با ضرب و شتم مادر روبرو بود و مادر معتاد بود و تکدی گری می کرد.

شاخص خانواده ناپایدار و تک والد: در تحقیق حاضر، هشت مورد یعنی دو سوم نمونه ها با موضوع خانواده تک والد ارتباط داشت؛ نمونه شماره 3(دختری که بعد از فوت مادر به مدت چهار سال تحت آزار جنسی پدر معتاد به سر می برد)، نمونه 6(دختری که توسط مادر و ناپدری تحت آزار عاطفی از منزل فرار کرد) و نمونه های 7، 8، 9، 10،11 و 12 همه اشکالی از خانواده ناپایدار را گزارش کردند.

شاخص اعتیاد: در تحقیق حاضر نیمی از بزهکاران معتاد به مواد مخدر بوده اند. هر چند در خصوص بزهکاران دیگر اطلاعات دقیقی ثبت یا گزارش نشده، ولی نظر کارشناسان بهزیستی بر عمومیت این پدیده در محلات جرم خیز و بزهکاران این مناطق است.

شاخص عدم آموزش مراقبت از خود در بزه دیده: عموم کارشناسان و روانشناسان صاحب نظر در موضوع کودک آزاری به اهمیت آموزش مراقبت از خود و عدم اعتماد به بیگانگان در خصوص بچه ها از سنین بسیار پایین تاکید دارند و نظارت و کنترل دائم و موثر والدین را در ارتباط بستگان و آشنایان ضروری می دانند. در تحقیق حاضر، در چهار مورد به دلیل اعتماد نابجا به دیگران و عدم آگاهی مراقبت از خود منجر به سوء استفاده جنسی از بچه ها شده است.

شاخص عقب ماندگی ذهنی بزه دیده: در این تحقیق، سه مورد عقب ماندگی ذهنی نسبی گزارش شده است که بچه ها قادر به تحصیل نبودند. نمونه شماره 10، دختر 9 ساله ای است که توسط نامادری در اتاق تاریک حبس و شکنجه می شد، به دلیل محرومیت طولانی و سوء تغذیه از نظر رشد جسمی و روابط اجتماعی عقب افتاده به نظر می رسید و قادر به صحبت کردن و راه رفتن صحیح و ارتباط با دیگران نبود.

نویسندگان این مقاله در ادامه به بیان ویژگی های جامعه شناختی کودک آزاری پرداخته اند. براساس آنچه در این مقاله آمده است، در این تحقیق، هفت مورد آزار جنسی، سه مورد آزار عاطفی و دو مورد آزار جسمی گزارش شده است. تحقیق حاضر طیف گسترده ای از انواع بزهکاری توسط آشنایان و غریبه ها را گزارش می نماید. نسبت آشنایان به غریبه ها سه برابر مشاهده می گردد. در بین آشنایان، مادر با سه مورد صندلی نخست را در کودک آزاری دارد و سپس پدر، دایی و نامادری هر کدام با دو مورد و ناپدری، عمو و برادر هر کدام یک مورد گزارش را به خود اختصاص داده اند.

این پژوهش در چهارمین شماره بیست وپنجمین دوره مجله پزشکی قانونی ایران منتشر شده است.