سند ظرفیت تبادل انرژی کشورهای عضو اکو تدوین می گردد - وبلاگ وکیل من

به گزارش وبلاگ وکیل من، اولین نشست مجازی مراکز تحقیقاتی و اندیشکده های مرتبط با انرژی منطقه اکو با حضور کارشناسانی از کشورهای آذربایجان، ترکیه، پاکستان، ترکمنستان و ایران به همراه بنیاد علمی و دبیرخانه اکو، نمایندگان وزارت نفت، وزارت نیرو (ساتبا)، اتاق ایران و فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ایران برگزار گردید.

چرایی تدوین استراتژی، سابقه و شرایط، اجزای استراتژیک و محورهای استراتژی انرژی منطقه اکو از جمله محورهای مورد آنالیز در این نشست بود.

همچنین راهکارهای نهادینه سازی انتقال انرژی پایدار، بهره مندی از انرژیهای تجدید پذیر، بهره وری و صرفه جویی در انرژی در بخش های ساخت و ساز، حمل و نقل و صنایع، اقتصاد سبز شامل رویکرد پیوندی، سیاست های بلند پروازانه زیست محیطی و سایر جنبه های مقطعی، سرمایه گذاری در دوره انتقال به وسیله زنجیره ارزش انرژی، امنیت و یکپارچگی انرژی، امکان سیاستگذاری و به روزرسانی چارچوب نظارتی، افزایش شبکه های انرژی و نقش آنها در ایجاد کریدورهای اقتصادی، تقویت نقش منطقه اکو در معماری دنیای انرژی، بازار برق منطقه ای، بخش انرژی پایین دست از جمله همکاری منطقه ای و افزایش رقابت در سطح منطقه، تحقیقات انرژی، نوآوری و فناوری، دسترسی به انرژی و فقر انرژی، مکانیسم های برنامه ریزی، اجرا و نظارت و همچنین همکاریهای بین المللی مورد بحث نهاده شد.

در جمع بندی این نشست، پیشنهاد فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ایران مبنی بر تدوین سند ظرفیت تبادل انرژی کشورهای عضو اکو مورد تائید نهاده شد و مقرر شد این فدراسیون تا نشست آینده، نسبت به تدوین پیشنهاد تدوین سند اقدام کند.

مهم ترین موضوعات مطرح شده در این نشست به توضیح زیر است:

• استراتژی انرژی اکو برای همکاری چشم انداز جامعی در خصوص تبدیل مخلوط انرژی به بازار انرژی قابل اعتماد، پایدار، مقاوم و اصلاح شده در میان پویایی های جدید در صحنه انرژی دنیای که چشم اندازهای میان مدت و بلند مدت را پوشش می دهد، ارائه داده می شود. منطقه اکو با تشویق علاقه مشترک کشورهای عضو، متعهد است که آینده انرژی خود را با شکوفایی بیشتر و کوشش برای منابع پاک تر، همچنین تأمین انرژی قابل اعتماد و مقرون به صرفه به وسیله همکاری پیشرفته در داخل و خارج، اصلاحات چارچوب نهادی و به کارگیری بهترین تجربیات با شراکت پیشرفته بین المللی، تأمین کند.
• تغییرات در سطح دنیا تأثیر ویژه ای بر افزایش انرژی های تجدیدپذیر دارد، اولویت بندی پیامدهای تغییرات آب و هوایی همچنین بهبود ارتباطات متقابل برای اطمینان از بازار انرژی قابل اتکا و مقرون به صرفه با هماهنگی های نهادی و زیرساختی با طرح چنین اهداف استراتژیک بلندپروازانه ای، منطقه اکو باید آماده و مجهز به سیاستهای منسجم باشد تا شاهد توسعه همراه با ارزش افزوده باشیم.
• در نظر دریافت این اهداف نه تنها از منابع عظیم سوخت فسیلی بلکه از ظرفیت بالقوه انرژی پاک، بازار مصرف کافی در منطقه و همچنین ارتباط متقابل تجارت انرژی همراه با توانمندیهای سازمانی و فنی موجود ناشی می شود. با در نظر دریافت چنین عواملی، کشورهای عضو اکو زمینه خوبی برای تقویت همکاری های منطقه ای در جهت بهره مندی از تحولات موجود در تعاملات دنیای انرژی را دارا هستند.
• تبدیل به منابع تجدیدپذیر و همچنین منابع انرژی پاک تر و پایدار نشان دهنده نتیجه پیش بینی شده ردیف 5 است. بخش انرژی در ECO Vision 2025. عمدتاً با هدف گشایش فرصتهای نوین همکاری در منطقه اکو در زمینه انرژی های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی و ایجاد محیطی مناسب برای بازارهای انرژی پایدار و سرمایه گذاری تدوین شده است. پروژه مشترک اکو-UNIDO در زمینه ایجاد (مرکز انرژی پاک اکو) نمونه بارزی از این کوشش ها در راستای ایجاد منابع انرژی پایدار است.
• هدررفت انرژی یکی از مهم ترین چالش های منطقه اکو است که باید در مراحل فراوری، توزیع و مصرف هدف گذاری شود. سیاست های ارتقا بهره وری انرژی، صرفه جویی در انرژی و سازوکار اقتصادی سوختهای فسیلی باید درنظر گرفته شود. به عنوان اولین قدم معین هدف معین برای بهبود بهره وری انرژی در سطح منطقه با هم افزایی در سیاست های بهره وری منابع باید در دستور کار قرار گیرد.
• سیستم های انرژی کارآمدتر برای رقابت اقتصادی، کاستن از فراوری کربن و منابع انرژی قابل اطمینان و مقرون به صرفه برای مصرف کنندگان بسیار مطلوب هستند. اولویت بندی اقتصاد سبز به عنوان سیاست توسعه میان مدت و بلند مدت نه تنها منافع بسیاری را برای منطقه اکو به ارمغان می آورد، بلکه همچنین باعث ایجاد انگیزه در کشورهای عضو می شود که متحد شوند و این امر در تبادل نظر با یک صدا در صحنه دنیای در جهت منافع مشترک انرژی و محیط زیست محقق می شود.
• تمرکز بر گاز (که در نیمی از کشورهای اکو به وفور یافت می شود) باید در مذاکرات منطقه ای انتقال انرژی گنجانده شود تا اطمینان حاصل شود که انتقال واقع بینانه و پایدار است. در نتیجه استفاده مجدد یا بازیافت منابع طبیعی، افزایش فراوری و مصرف منابع تجدید پذیر انرژی و یا تجدید ناپذیر عملیاتی خواهد شد.
• بهره برداری از سرمایه های طبیعی؛ و به حداقل رساندن آلودگی و سایر تأثیرات زیست محیطی - از جمله انتشار گازهای گلخانه ای - چشم انداز اصلی برای اکو خواهد بود. در عین حال، بهترین روشها برای پیگیری اقدامات سیاسی در جهت تشویق تغییرات اقتصادی-اجتماعی گسترده تر از جمله رشد اقتصادی، برابری، اشتغال، بهداشت و رفاه و کاهش فقر پیگیری خواهد شد.
• تنوع و پیوستگی منابع انرژی نقش اساسی در منطقه اکو دارد که موقعیت ژئواستراتژیک منحصر به فرد و شرایط محصور در خشکی بیشتر کشورهای عضو را گرفته است. ارتباطات بین المللی و بین منطقه ای در منطقه به لطف پروژه های عظیم زیربنایی انرژی و حمل و نقل تحت قالب های مختلف چند جانبه و متنوع موجود هستند.
• تضمین ارتقای امنیت انرژی در منطقه اکو احتیاجمند یک رویکرد یکپارچه و منسجم است، از جمله با پشتیبانی از تغییر رفتار به سمت مصرف انرژی کارآمدتر، ظرفیت سازی، افزایش آگاهی و ... .
• توسعه بیشتر قوانین ملی و هماهنگی چارچوب های قانونی و نظارتی در کشورهای عضو عامل مهمی برای ارتقا امنیت انرژی هستند. بازارهای ملی یکپارچه انرژی در منطقه اکو باید یکی از اولویت های تسهیل تجارت در منطقه برای تأمین کنندگان و تأمین تقاضای انرژی مصرف کنندگان باشد.
• پروژه مهم بازار برق منطقه ای اکو با ارائه بهترین روش ها در زمینه دانش فنی، یکی از اصلی ترین مشوقان برای دستیابی به این هدف خواهد بود. تغییر ترکیب انرژی به منظور تأمین احتیاجها در کشورهای عضو اکو به وسیله همکاری در سطح منطقه ای و پاسخگویی به اولویت ها در سطح دنیای باید با سازوکارهای اجرایی مناسب نیز مطابقت داشته باشد.
• اجرای مقررات موجود و وضع قوانین جدید پیشرفت اساسی محسوب می شود که در این رابطه دبیرخانه اکو باید فرصت را برای کشورهای عضو خود برای آنالیز بهترین شیوه ها و روش های بین المللی فراهم کند. در حقیقت، گذار منطقه اکو به در اختیار دریافت انرژی پایدارتر، مقرون به صرفه و همچنین تمیز، برنامه های پایین دستی انرژی را نیز در این منطقه تحت الشعاع قرار خواهد داد.
• اگرچه بیشتر کشورهای عضو اکو دارای حجم قابل توجهی از صنعت پایین دست هستند، اما برای همکاری منطقه ای مستمر، ضروری است تدابیر مکمل اتخاذ شود؛ به طور مؤثر از منابع موجود استفاده شود و ظرفیت های انرژی بین کشوری ایجاد شود... برای جلوگیری از رقابت مضر و دستیابی به مزایای بیشتر، ابعادی مانند بهینه سازی، ایجاد هم افزایی و تمایز محصول و بهینه سازی سبد سهام، موضوعات اصلی برای دستیابی به یکپارچه سازی کامل بین فعالان فراوری کننده و بین فراوری کننده و مصرف کننده در منطقه خواهد بود. منافع مشترک کشورهای عضو اکو به عنوان یک هدف استراتژیک در گرو تدوین سیاستهای پایدار برای صنایع پایین دستی خواهد بود. چارچوب اقدامات اولیه شامل پیشرفت در مدیریت سهم کربن از مایعات به گاز طبیعی و حرکت بسوی انرژی های تجدید پذیر در انرژی و برق، افزایش بازده و فرآیندها و محصولات کم کربن، سیستم های حمل و نقل کارآمد به لحاظ مصرف انرژی و بازیافت و استفاده مجدد از محصولات به عنوان یک هدف می تواند در این راستا تعریف شود.
• برای سیاست گذاران استراتژی، انتخاب فن آوری و نشان تجاری و ارتباط با تأمین کنندگان و شرکا از مهمترین مسائل خواهد بود. مقیاس و عمق اهداف این استراتژی احتیاج به یک رویکرد کاملاً نوآورانه و فعال همراه با پیشرفت های چشمگیر علمی و فنی دارد.
• منطقه اکو میزبان کشورهای پویا، پیشگام و مبتکر و در عین حال کشورهای محروم از نظر فناوری است. برای رفع کردن این شکاف و امکان استفاده همه کشورهای عضو از فناوری های موجود، موضوع باید با دیدگاهی نوآورانه در دستور کار قرار گیرد.
• بسترهای تحقیقاتی، نوآوری و فناوری انرژی موجود از شمال تا جنوب در منطقه پراکنده است، لذا در چنین شرایطی از دانش و پتانسیل گسترده منطقه به طور کامل استفاده نمی شود. فرضیه اصلی توسعه پایدار انرژی همچنین آشکارا این واقعیت را گوشزد می نماید که کاهش فقر کلید دستیابی به اهداف توسعه اجتماعی بوده اما برای حفظ محیط زیست، در حالی که فقرا با استفاده بیش از حد از منابع طبیعی تأثیرات نامطلوبی بر محیط زیست می گذارند باید اقدامات متناسب در راستای حفاظت از محیط زیست بعمل آید.
• کوشش ها برای ایجاد سامانه حمایت اجتماعی مناسب برای مصرف انرژی می تواند با بهبود مکانیزمهای جبران خسارت به افراد احتیاجمند و حذف تخفیفات برای طیف وسیعی از مصرف کنندگان ممتاز ادامه یابد. طراحی سامانه تعرفه ای مؤثر و کارآمد نیز می تواند دومین گزینه مطرح باشد.
• چشم انداز جامع استراتژی انرژی اکو افق جدیدی را برای مشارکت در همکاری با سازمان ها و کشورهایی که سال ها تجربه درزمینهٔ انرژی دارند، به ارمغان می آورد. آینده انرژی مشترک منطقه اکو تحت این استراتژی راه چاره های مشترک را طراحی و به مرحله اجرا خواهد گذاشت.